Đến Ninh Bình, ghé thăm làng nghề thêu ren Văn Lâm

Làng nghề thêu ren Văn Lâm ở đâu?

Làng nghề thêu ren Văn Lâm thuộc làng Văn Lâm, xã Ninh Hải, tỉnh Ninh Bình. Làng là một trong những nơi hội tụ những tinh hoa của nghề thêu ren ở Việt Nam. Với sự sáng tạo, thừa kế nghề di sản của cha ông, những người thợ làng Văn Lâm đã làm ra những sản phẩm thêu ren mang vẻ đẹp độc đáo.

Xem thêm: Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm - Giữ hồn Việt trong từng đường kim mũi chỉ

Lịch sử của làng nghề thêu ren Văn Lâm

Theo các cụ cao niên trong làng, nghề thêu ren của làng đã xuất hiện từ thời nhà Trần. Vốn trước kia, khi vua tôi nhà Trần rút lui chiến lược từ Thăng Long về Ninh Bình trong cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên xâm lược lần hai, Linh từ quốc mẫu Trần Thị Dung, vợ của thái sư Trần Thủ Độ đã cho các cung nữ truyền dạy cho người dân địa phương nghề thêu ren cung đình. 

Dù chẳng có một văn bản hay bất kỳ sắc phong nào của các vua triều đại trước đề cập đến quá trình hình thành nghề thêu hay người có công truyền dạy, họ vẫn luôn tự hào về xuất xứ của cái nghề đã gắn bó suốt bao tháng năm qua. Chính vì vậy, người dân nơi đây mỗi khi nhắc về cái nghề đã luôn là ‘cần câu cơm’ của mình, họ đều bày tỏ trọn vẹn sự biết ơn thành kính nhất định, đặc biệt là đối với những bậc tiền nhân có công truyền nghề ngày trước.

Bên cạnh đó, còn có một sự kiện quan trọng gắn liền với Làng nghề thêu ren Văn Lâm để mỗi khi nhắc đến, người dân luôn có thể kể vanh vách rõ ràng. Vào năm 1910 dưới thời Pháp thuộc, chính hai cụ Đinh Ngọc Hênh và Đinh Ngọc Xoan, vốn là người làng Văn Lâm, đã cất công lặn lội lên tận Hà Nội để học nghề thêu ren của người Pháp. Khi đã học được nghề, hai cụ đã quay trở về dạy lại cho người dân. Từ dạo ấy, cái làng nhỏ này đã thật sự bước qua một giai đoạn mới, với nghề thêu ren đã liên tục được người dân phát triển với sự đa dạng về sản phẩm, mẫu mã cùng các phương thức sản xuất mới, cốt để đáp ứng được nhu cầu của thời cuộc. 

Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm chính thức được tỉnh Ninh Bình công nhận vào năm 2006, và tháng 11/2007 được Hiệp hội làng nghề Việt Nam công nhận là một trong 12 làng nghề tiêu biểu của cả nước. Đây là một trong những những nơi hiếm hoi còn gìn giữ được cái hồn của nghề thêu ren truyền thống và nổi tiếng khắp cả nước.

Xem thêm: Làng chiếu Cẩm Nê – Làng nghề truyền thống nổi tiếng Đà Nẵng

Ghé thăm Làng nghề thêu ren Văn Lâm

 Làng nghề thêu ren Văn Lâm nằm ngay cạnh khu vực quần thể danh thắng, di sản văn hóa thiên nhiên thế giới Tràng An. Bằng những sợi chỉ mảnh mai, cùng những miếng vải rộng, hẹp, đủ mọi màu sắc, với đôi bàn tay vàng, người thêu ren làng Văn Lâm đã tạo nên những tác phẩm nghệ thuật. Từng đường nét thêu ren đều rất tinh xảo, uyển chuyển, mềm mại, thanh tú, nhưng lại sống động, mịn màng như những nét vẽ.

Hiện nay, làng nghề Thêu Văn Lâm có 9 doanh nghiệp, nhiều tổ hợp sản xuất và trên 700 hộ gia đình làm nghề thêu, hàng năm đạt doanh thu 80-90 tỷ đồng từ nghề thêu. Làng Văn Lâm đang kết hợp hài hòa giữa phát triển làng nghề và du lịch để thúc đẩy làng nghề phát triển một cách bền vững. 

Nếu đi dọc hai bên đường vào Khu du lịch Tam Cốc - Bích Động, du khách sẽ thấy các cửa hàng san sát bày bán các sản phẩm như khăn tay, áo, tranh… Những người phụ nữ Văn Lâm vẫn miệt mài bên những khung thêu không chỉ làm giàu cho gia đình, mà còn thả hồn vào những sản phẩm văn hóa độc đáo mang cả hình ảnh, con người của vùng quê di sản.

Du trải qua nhiều tác động, những người nghệ nhân vẫn cần mẫn ngày đêm để cho ra đời những tác phẩm đặc biệt, để đưa cái nghề của cha ông đến được với bao thế hệ trẻ. Nếu có dịp về Ninh Bình, bạn hãy ghé thăm  Làng Nghề Thêu Ren Văn Lâm nhé!

Xem thêm: Rạo rực với các lễ hội đặc sắc ở Nga thu hút nhiều du khách

Theo Vietnam Traveller

Số tạp chí: 1028-09/2022

Tác giả: Phạm Tiến Thuận