Sự thật sau 'niềm tự hào' Ratatouille của ẩm thực Pháp

Ratatouille là món gì?

Bộ phim "Ratatouille" (tên tiếng Việt là Chú chuột đầu bếp) của hãng Pixar từng tôn vinh món Ratatouille - món rau củ hầm bình dân, là đặc sản của vùng Provence xinh đẹp ở Pháp. Món này từng được xem là rẻ tiền, nhạt nhẽo và không dành cho giới quý tộc, người sành ăn.

Để làm được Ratatouille, cần có hai nguyên liệu cơ bản là rau củ và một chiếc nồi/chảo đủ to để hầm tất cả chúng. Có nhiều biến tấu với món rau củ hầm này, song cơ bản nhất thường hầm 6 loại: cà chua, tỏi, hành tây, bí xanh (courgette), cà tím, ớt chuông (ớt chuông), và một số loại rau thảo mộc của vùng như húng tây, hương thảo, cần tây, húng quế, ngải giấm xanh, olive.

Những loại thảo mộc này thường được bó thành bó, tham gia cùng quá trình hầm để cho ra mùi hương đặc biệt, hầm xong thì sẽ được lấy ra.

Ratatouille xuất hiện lần đầu trong từ điển Lịch sử Pháp ngữ vào năm 1778, được cho là xuất phát từ chữ "ratatolha" của tiếng Occitan - một phương pháp nấu ăn kiểu trộn, hầm các nguyên liệu với nhau. Trong khi đó, chữ "rata" trong "Ratatouille" dùng để gọi bất kỳ món hầm, như một dạng "lẩu quân đội" - bỏ tất cả mọi thứ vào hầm để chúng hòa với nhau, có gì ăn nấy, món nào hơi giảm chất lượng một chút thì cũng có thể ăn trở lại được, chẳng hạn như đồ ăn thừa.

Cây bút chuyên về ẩm thực của, The Guardian, Felicity Cloake, đã viết rằng:

"Ratatouille là 'ngôi sao' của những bữa tiệc tối những năm 1980, mang đến tượng cảm giác dễ chịu của một món ăn cũ, thân quen - như thể được mang từ nhà hàng xóm về.

Trong khi đó, theo cuốn Oxford Companion to Food của Alan Davidson, từ Ratatouille chính thức được tạo ra ở khoảng thế khi 20. Ratatouille ban đầu là một từ viết sai chính tả, liên quan đến món thịt hầm và hành động khuấy. Mãi cho đến những năm 1930, nó mới được kết nối với một món hầm 'ragout of aubergine có cà chua, tiêu và ớt ngọt'".

Được biết, công thức tiêu chuẩn của món này xuất phát từ một đầu bếp ở khách sạn ở Nice, nhưng người đời vẫn tin rằng anh ta được truyền cảm hứng từ những người nông dân. Từ đó, Ratatouille được đông đảo người biết đến hơn, và chủ yếu chỉ hầm những loại rau củ tươi và thực phẩm theo mùa.

Thực khách nói gì về Ratatouille?

Tuy là một niềm tự hào của nước Pháp, món ăn này cũng đã từng gây tranh cãi trên diễn đàn Quora. Một câu hỏi được đặt ra trên diễn đàn này có ý nói món Ratatouille đơn thuần là một món ăn bình ân nhạt nhòa, một cách bù đắp rau cho cơ thể, không hẳn là một món ăn ngon hay hấp dẫn lắm.

Đáp lại nhận xét này, một số bình luận đã bảo vệ món Ratatouille như sau:

- "Tôi đã từng có món Ratatouille thối, chảy nước, nhạt nhẽo và ngược lại. Tôi vẫn thích nó và nóng lòng đến mùa xuân và mùa hè, khi các loại rau làm nên món ăn đặc biệt này đang vào mùa ngon nhất"

- "Tôi thích Ratatouille, nó là một trong những món ăn mùa hè không thể thiếu của tôi. Nếu bạn thấy không ngon, nhạt nhẽo thì nhiều khi vấn đề nằm ở gia vị đấy. Bạn cần một tỏi ngon, rau tươi, nhiều muối và nhiều dầu ô liu nguyên chất"

- "Bạn nói đúng, rằng Ratatouille là món hầm rau rẻ tiền, đó là lý do ban đầu nó chỉ loanh quanh ở phạm vi nông trại. Nhưng có hai bí quyết để làm món ratatouille ngon: Đảm bảo rằng bạn sử dụng đủ muối để hành tây, mọi loại rau trong món ratatouille cổ điển đều đặc biệt thấm muối. Điều thứ hai là sử dụng một lượng lớn các loại thảo mộc tươi như ngò tây, cỏ xạ hương và lá oregano (và tôi sẽ cho cả ngải giấm và/hoặc táo tây) với số lượng vừa phải. Chúng sẽ làm ra món Ratatouille thực sự tuyệt vời đấy".

Có thể thấy, dù là một món ăn bình dân từ nguyên liệu đến cách chế biến, nhiều thực khách vẫn đợi đến mùa xuân và hè để thưởng thức Ratatouille cho đúng điệu. Một số người nhận xét rằng, món ăn này làm tươi mát cả mùa hè của họ.

Theo Vietnam Traveller

Số tạp chí: 1021-05/2022

Tác giả: Nguyễn Anh Tuấn