Thức trắng đêm và các phong tục đón Tết Nguyên đán tại các nước Châu Á

Tết Âm lịch hay còn gọi là Tết Nguyên đán là một trong những nét văn hóa truyền thống lâu đời, không thể thiếu trong đời sống của người dân nhiều nước châu Á như Việt Nam, Hàn Quốc, Mông Cổ, Singapore, Trung Quốc…

Một số nét độc đáo trong phong tục đón Tết Nguyên đán của các nước Châu Á

1. Trung Quốc - Phong tục đón Tết Nguyên đán độc đáo của các nước Châu Á

Tết Nguyên đán ở Trung Quốc (hay còn gọi là Xuân Tiết) là ngày lễ âm lịch quan trọng nhất đối với người Trung Hoa, kéo dài 15 ngày bắt đầu từ ngày 1/1 âm lịch và kết thúc vào ngày tổ chức lễ hội đèn lồng 15/1 âm lịch. Tuy nhiên, bắt đầu từ 8/12 âm lịch, hầu hết người dân Trung Quốc sẽ lên đường về quê ăn Tết, đoàn tụ với gia đình.

Phong tục đón Tết Nguyên đán tại Trung Quốc có những nét tương đồng với Việt Nam. Người dân tại đây cũng thường mua hoa đào để trưng trong nhà vì cho rằng cây đào nở hoa tượng trưng cho tài lộc, ngoài ra trong nhà còn treo nhiều câu đối đỏ, đèn lồng để cầu mong may mắn, lì xì cho trẻ nhỏ hay đi chúc Tết đầu năm.

Người Trung Quốc cũng kiêng ăn thịt của con vật tượng trưng trong năm đó vào những ngày đầu năm mới. Vào đêm giao thừa tất cả các gia đình tại Trung Quốc đều đốt pháo để đuổi ma quỷ và xua đuổi xui xẻo. 

2. Việt Nam

Đối với mỗi người Việt, dù có đi đâu làm gì thì vào ngày Tết, người Việt cũng trở về quê cha đất tổ, thắp nén hương lên bàn thờ tiên tổ và cùng gia đình đón một mùa xuân mới an khang, thịnh vượng. Sau cả một năm làm việc bận rộn, Tết là dịp để mọi người cùng ngồi quây quần bên nhau kể lại những câu chuyện trong một năm vừa qua.

Theo quan niệm từ lâu đời, Tết là những ngày mở đầu của một năm mới nên mọi người thường dọn dẹp sạch sẽ nhà cửa, mua sắm đồ mới để “lấy hên”. Nhiều gia đình gói bánh chưng, bánh tét và làm nhiều món ăn đặc trưng khác. Có những gia đình còn kỳ công làm cây nêu treo trên mái nhà để xua đuổi ma quỷ.

Xem thêm: Đồi cát Nam Cương - Thiên đường sa mạc giữa vùng chảo lửa Ninh Thuận

3. Hàn Quốc

Trong văn hóa Hàn Quốc, ngày lễ lớn nhất trong năm chính là Tết Nguyên đán, hay còn gọi là Seollal, ngày xua đuổi linh hồn xấu xa, điều xui xẻo và chào đón điều tốt lành. Cũng giống như ở Việt Nam, Tết Seollal bắt đầu từ ngày 1/1 Âm lịch và thường kéo dài trong 3 ngày.

Vào ngày 30 tháng 12 âm lịch các gia đình sẽ dọn nhà cửa sạch sẽ, sau đó vào buổi tối trước giao thừa họ sẽ tắm bằng nước nóng để tẩy trần những xui xẻo của năm cũ, chuẩn bị đón năm mới đầy may mắn.

Tại Hàn Quốc, mọi người sẽ đốt những thanh tre trong nhà trước giao thừa để xua đuổi tà ma vì tương truyền rằng tiếng nổ của những thanh tre khi đốt sẽ khiến ma quỷ khiếp sợ mà bỏ chạy. Theo truyền thuyết nếu ngủ vào đêm giao thừa thì sáng hôm sau sẽ bị bạc trắng cả lông mi và đầu óc kém minh mẫn khi thức dậy, bởi vậy một tục lệ khá kỳ lạ của người Hàn là đêm giao thừa cả gia đình sẽ thức cùng nhau, không ai được ngủ.

4. Singapore

Tại Singapore, ngoài truyền thống lì xì cho người già và trẻ em, cha mẹ và những người thân đã lập gia đình thường tặng tiền lì xì đựng trong bao đỏ cho người thân chưa lập gia đình vào dịp Tết âm lịch. Phong tục này được xem là một cách cầu chúc may mắn sẽ đến với những người độc thân.

Bên cạnh đó, người dân tại đảo quốc sư tử cũng thường tặng nhau những quả quýt chín mọng nước trong dịp Tết Nguyên đán. Họ xem quýt là loại quả tượng trưng cho sự may mắn, thịnh vượng và phát tài. Đặc biệt, những món quà này phải có đôi có cặp bởi người Singapore quan niệm rằng tặng số lẻ sẽ đem đến điều không may.

Xem thêm: Những sa mạc độc đáo trên thế giới, nơi bao phủ đầy muối và dải cát trắng tinh

5. Mông Cổ

Tết nguyên đán tại Mông Cổ là một ngày lễ quan trọng đối với người dân nơi đây và thường được gọi là ngày lễ Tsagaan Sar. Để chuẩn bị cho ngày Tết quan trọng này, người Mông Cổ sẽ dọn dẹp nhà cửa, chuồng trại, tắm rửa, mặc quần áo mới, để đón năm mới "sạch sẽ". Món ăn truyền thống trong Tết Tháng trắng, là các sản phẩm làm từ sữa, bánh, thịt cừu, thịt bò, thịt ngựa, cơm ăn cùng với sữa đông; hay cơm ăn chung với nho khô…

Trước giao thừa, những người nam giới ở Mông Cổ sẽ thực hiện một nghi lễ quan trọng là lên một ngọn đồi hay núi gần đó để cầu nguyện. Sau khi cầu nguyện, mỗi người chọn một hướng đi mà theo tử vi là hợp với họ để xuất hành. Việc xuất hành đầu năm này được cho là sẽ mang lại may mắn cho mọi người.

6. Malaysia

Tết cổ truyền Malaysia được tổ chức trong 15 ngày, lễ chính vào ba ngày đầu tiên. Trước đó người dân Malaysia gốc Hoa sẽ dọn dẹp nhà cửa với mong muốn quét sạch các xui xẻo của năm cũ để chào đón năm mới may mắn hơn, họ cùng nhau trang hoàng nhà cửa bằng những đồ trang trí màu đỏ như câu đối, hoa, đèn lồng.

Tết nguyên đán của người Malaysia cũng chịu ảnh hưởng nhiều từ Trung Quốc vì vậy nhưng phong tục tại đây khá giống với người Hoa. Đầu năm mới họ cũng đến thăm gia đình, họ hàng, mừng tuổi và chúc nhau những điều may mắn. Đặc biệt là gia đình nào cũng sẽ có những quả quýt chín mọng tượng trưng cho sự may mắn và đủ đầy, để tiếp đãi khách đến nhà chơi.

Xem thêm: Tết Nguyên Đán

Theo Vietnam Traveller

Số tạp chí: 1014-11/2022

Tác giả: Đặng Thị Xuân