Về thăm Đại Nội Huế - nhìn lại ký ức một thời vua chúa huy hoàng

Đại Nội Huế hay còn gọi với tên hoàng thành Huế có hơn 100 công trình kiến trúc bề thế, nổi bật như: Ngọ Môn, Điện Thái Hòa, Cung Diên Thọ, Cung Trường Sanh, Hưng Miếu, Thế Miếu. Quần thể công trình được bố trí trên một trục đối xứng, phần trung tâm là các hạng mục chỉ dành riêng cho vua. Các công trình ở hai bên được phân bố chặt chẽ theo từng khu vực, tuân thủ nguyên tắc “tả nam hữu nữ”, “tả văn hữu võ”, tính từ trong ra. Ngay cả các miếu thờ cũng có sự sắp xếp theo thứ tự “tả chiêu hữu mục” (bên trái trước, bên phải sau, lần lượt theo thời gian).

Cổng Ngọ Môn

Cổng có hình chữ U gồm 5 lối đi. Trong đó, lối chính chỉ dành cho vua, hai lối bên là Tả Giáp Môn và Hữu Giáp Môn dành cho quan văn, quan võ theo cùng đoàn Ngự đạo. Hai lối bên cùng là Tả Dịch Môn và Hữu Dịch Môn dành cho binh lính và voi ngựa theo hầu.

Lầu Ngũ Phụng đặt phía trên, chạy dọc theo thân đài chữ U. Lầu có hai tầng, khung được xây dựng bằng 100 cây cột gỗ lim và nhiều đường nét thiết kế tinh xảo. Dân gian đã có câu ca dao ” Ngọ Môn 5 cửa 9 lầu, 1 lầu vàng 8 lầu xanh, 3 cửa thẳng 2 cửa quanh “. Rõ ràng vậy, mái tầng trên chia thành 9 bộ, bộ chính giữa lợp ngói lưu ly vàng và tám bộ còn lại lợp màu xanh.

Điện Thái Hòa

Đại Nội Huế có gì? Điện Thái Hòa là nơi tham quan tiêu biểu trong quần thể di tích kinh thành Huế. Đây là nơi đăng quang của 13 vị vua triều Nguyễn, nơi tổ chức các sự kiện quan trọng như sinh thần vua, tiếp đón sứ thần và các buổi đại triều.

Chữ “Thái” là sự lớn lao, to rộng, chữ “Hòa” hàm ý “hài hòa, hòa hợp”. Cuộc sống hòa hợp âm – dương, cương – nhu, giữa người với người, giữa người với trời, giữa người với đất thì mới hữu ích cho vạn vật. Tên gọi của điện Thái Hòa như một ước nguyện của các vua nhà Nguyễn về một nền thái bình no ấm, đất nước và vương triều đều phát triển, thịnh vượng.

Thái Bình Lâu 

Thái Bình Lâu nằm ở bên trong Tử Cấm Thành, nơi đây được nhà Vua dùng để nghỉ ngơi lúc rảnh rỗi, đọc sách, viết văn hay làm thơ thư giãn. Thái Bình Lâu được xây dựng và năm 1919 do Vua Khải Định khởi công và hoàn thành năm 1921. Do tác động của thời gian và khí hậu khắc nghiệt của miền Trung, di tích này đã bị xuống cấp trầm trọng và đã được tu sửa.

Duyệt Thị Đường

Duyệt Thị Đường là tên một nhà hát có quy mô lớn so với các nhà hát thời xưa trong hoàng cung triều Nguyễn. Nó được dùng để biểu diễn những bộ môn nghệ thuật sân khấu mà chủ yếu là biểu diễn tuồng, nhằm phục vụ vua, hoàng gia, các đình thần và thượng khách nước ngoài có quan hệ với triều đình.

Nhà hát có hình chữ nhật rộng rãi với bộ mái có những bờ quyết cong. Tòa nhà được chống đỡ bằng hai hàng cột lim cao 12m, gồm hai tầng. Đây là một tòa nhà bằng gỗ bốn gian hai chái, quay mặt về hướng đông. Chung quanh nhà hát có xây một vòng tường bằng gạch để làm giới hạn.

Thế Tổ Miếu

Bên ngoài Thế Tổ Miếu, trước mặt là một chiếc sân rộng lát gạch Bát Tràng. Trên sân đặt 1 hàng 14 chiếc đôn đá, bên trên đặt các chậu sứ trồng hoa. Hai bên sân lại có một đôi kỳ lân bằng đồng đứng trong thiết đình. Cuối sân là chín chiếc đỉnh đồng to lớn (Cửu Đỉnh) đặt thẳng hàng với 9 gian thờ trong miếu. Tiếp theo là gác Hiển Lâm, 3 tầng cao vút, hai bên có lầu chuông. Bên dưới lầu chuông, lầu trống trổ 2 cửa, Tuấn Liệt (bên trái) và Sùng Công (bên phải). Bên ngoài bờ tường này là Tả Vu và Hữu Vu, thờ các công thần, thân huân thời Nguyễn.

Cung Diên Thọ

Một công trình đặc sắc khác trong Đại Nội Huế là Cung Diên Thọ. Cung được xây dựng vào năm 1803 ở phía Tây Bắc trong Hoàng Thành, dùng làm nơi ở và sinh hoạt hằng ngày của Hoàng Thái Hậu. Cung Diên Thọ với ý nghĩa mong muốn kéo dài tuổi thọ, kéo dài sự sống.

Tại đây, có nơi nghỉ chân cho du khách. Bạn có thể thư giãn thưởng trà, ngắm cảnh hết sức bình yên.

Hiển Lâm Các

Hiển Lâm Các nằm trong khu vực Miếu Thờ Hoàng Thành Huế, được xây dựng vào năm 1821. Cao 17 mét là công trình cao nhất trong hoàng thành, là đài kỷ niệm ghi nhớ công tích các Vua triều Nguyễn và các đại thần có công lớn trong triều đại.

Cửu Đỉnh là 9 cái đỉnh bằng Đồng đặt ở trước Hiền Lâm đối diện Thế Miếu, được đúc ở Huế cuối năm 1835, mang ý nghĩa biểu tượng cho sự giàu đẹp, thống nhất của đất nước và ước mơ triều đại vững bền. Mỗi đỉnh có khắc một tên riêng được lấy từ Miếu hiệu mang biểu tượng của vị vua đó. Cao đỉnh: Vua Gia Long, Nhân Đỉnh: Minh Mạng, Chương Đỉnh: Vua Thiệu Trị, Anh Đỉnh: Vua Tự Đức, Nghị Đỉnh: Vua Kiến Phúc, Thuần Đỉnh: Vua Đồng Khánh, Tuyên Đỉnh: Vua Khải Định. Dũ Đỉnh và Huyền Đỉnh chưa tượng trưng cho ông vua nào.

Theo Vietnam Traveller

Số tạp chí: 1007-08/2022

Tác giả: Nguyễn Thị Chung