Tại sao chỉ có 4 Gành Đá Đĩa giống như Phú Yên trên thế giới?

Khám phá vẻ đẹp Gành Đá Đĩa duy nhất tại Việt Nam 

Là một địa điểm du lịch đang rất hot và thu hút nhiều đến check-in trong những năm gần đây, Gành Đá Đĩa (hay cũng có thể gọi là Ghềnh) có vị trí ở xã An Ninh Đông, Tuy An, tỉnh Phú Yên. Từ "gành" hay "ghềnh" vốn là một từ khoa học để chỉ những vùng đất gần biển, nơi lòng sông bị thu hẹp dần và nước nông, có nhiều đá nằm chắn ngang khiến cho dòng nước dồn lại, có lực chảy xiết lớn. Có thể hiểu rằng, gành hay ghềnh là nơi có nhiều khối đá hình lục giác nằm san sát nhau. Nhìn từ xa những gành đá này trông như những chồng đĩa lớn xếp sát nhau, thậm chí nhìn từ trên cao còn thấy giống tổ ong khổng lồ.

Theo thống kê khoa học, Phú Yên, Việt Nam may mắn là một trong bốn địa điểm trên thế giới có sở hữu Gành Đá Đĩa. Phú Yên đã thu hút được rất nhiều du khách nhờ vẻ đẹp tự nhiên, hoang sơ và có phần độc đáo của Gành Đá Đĩa. Vậy tại sao các gành đã lại có hình thù kỳ lạ và lại hiếm hoi như vậy?

Nguồn gốc khoa học của Gành Đá Đĩa

Các nhà khoa học sau khi nghiên cứu và tìm hiểu đã đưa ra kết luận rằng sự ra đời của Gành Đá Đĩa đã có từ hàng triệu năm trước. Rất lâu về trước khi các núi lửa hoạt động và phun trào, dung nham từ miệng núi khi chạm đến phần nước biển, do chênh lệch nhiệt độ nên dung nham bị nước biển làm nguội và đông cứng lại. 

Tuy nhiên, nếu chỉ có vậy thì Gành Đá Đĩa sẽ không chỉ xuất hiện ở 4 nơi trên thế giới, điều kiện để hình thành gành đá đĩa còn phải có sự kết hợp của hiện tượng di ứng lực. Các khối nham thạch sau khi bị làm nguội và đông cứng đồng thời gặp hiện tượng di ứng lực, khiến cho các khối bị rạn nứt theo chiều dọc và tạo thành hình thú các khối đĩa xếp chồng rất độc đáo.

Trên thế giới, ngoài Phú Yên thì chỉ còn 3 địa điểm khác có hiện tượng này là gành đá Giant's Causeway tại Bắc Ireland, gành đá Los Organos tại Tây Ban Nha và cuối cùng là gành đá đĩa trong hang động Fingal, Scotland.

Sự tích Gành Đá Đĩa

Có tới hai câu chuyện dân gian lưu truyền để kể về nguồn gốc hình thành gành đá đĩa. Theo đó, nổi tiếng nhất tại Phú Yên là câu chuyện về kho báu của một người đàn ông giàu có trong vùng được cất giấu ở 1 cái kho bên bờ biển. Sau khi đã tu tập thành đạo, ông theo Phật về cõi niết bàn và không kịp sử dụng số của cải đó để xây chùa chiền. Việc này đã dấy lên lòng tham của nhiều người, khiến họ tìm mọi cách ăn trộm, phóng hỏa phá kho. Một đêm khi những con người tham lam đang tiếp tục tìm cách phá cửa kho, một tiếng nổ ong trời vang lên, kéo theo đó là vòi rồng, lốc xoáy và cuốn mất mọi kẻ tham. Sáng hôm sau, người dân trong vùng ra bờ biển và thấy những gành đá đĩa xếp chồng lên nhau, tượng trưng cho kho báu ngày nào giờ đã hóa đá để không ai còn nảy sinh lòng tham được nữa.

Cũng có câu chuyện tương truyền ở phương Tây rằng, gành đá đĩa là do những người khổng lồ từ thời thần thoại xếp chồng lên nhau trong một cuộc thi sự khéo léo.

Vùng đất Phú Yên vẫn còn rất nhiều địa điểm để khám phá bởi vẻ đẹp hoang sơ, độc đáo.

Theo Vietnam Traveller

Số tạp chí: 1026-05/2022

Tác giả: Nguyễn Thị Chung